กลยุทธ์การตลาดอะไรสำคัญที่สุด?
หากเราอิงตาม 4 P หรือ Product Price Place Promotion เหล่านี้เป็นส่วนผสมการตลาดที่เป็นพื้นฐานของการทำการตลาดและการทำธุรกิจ ถึงแม้จะมีโมเดลอะไรใหม่ๆเต็มไปหมด แต่ทั้งหมดทั้งปวงก็ยังต้องยึดตามพื้นฐานจาก4 ตัวนี้อยู่ดีคุณคิดว่า P อะไรสำคัญที่สุดครับ บทความนี้ไม่ใช่คำตอบนะครับเป็นแค่มุมมองส่วนตัวของผมเท่านั้น
สำหรับผม ผมต้องบอกก่อนว่าเพื่อให้การแข่งขันนั้นเป็นการแข่งขันที่เราสามารถแข่งขันได้มากกว่าเดิมหรือเป็นการสร้าง competency ที่ดีและคนอื่นยากที่จะเหมือนเราและจุดนั้นจะเป็นจุดที่สร้างความได้เปรียบในการแข่งขันที่ดีได้ งั้นเรามาดูกันดีกว่าว่าแต่ละ P เป็นอย่างไร
Product หรือสินค้า สำหรับสินค้าที่เป็น commodityหรือสินค้าโภคภัณฑ์นั้น ในฐานะเจ้าของสินค้าหรือธุรกิจนั้น คุณไม่มีข้อได้เปรียบใดๆเลย สินค้าเกษตร ทอง น้ำมัน หรือแม้แต่สินค้าอีเล็คโทรนิคที่เป็นโรงงานโดยไม่มีการกำเทคโนโลยีสำคัญๆไว้กับตัว สินค้าเหล่านี้แทบจะเหมือนกันได้ทุกบริษัทหรือทุกแบรนด์ ดีขึ้นมาหน่อยคุณจะมีสินค้าที่เป็นเอกลักษณ์ของตัวเอง มีดีไซน์ของตัวเอง มีเทคโนโลยีการผลิตที่ซับซ้อนขึ้น มีการผลิตด้วยวัตถุดิบที่หายาก ในกรณีนี้การลอกเลียนแบบอาจจะยากขึ้นแต่ก็ไม่ใช่เป็นไปไม่ได้ซะทีเดียว คุณจะเห็นบ่อยๆว่าสินค้าเหล่านี้สามารถถูก็อปปี้ได้เร็วมาก ยกตัวอย่างเช่น เสื้อผ้าที่พึ่งเดินบน catwalkเวทีดังๆ หรือแม้แต่จากการประกาศออสการ์เพียงไม่กี่ชั่วโมงหลังจากนั้นแบบเสื้อผ้าเหล่านี้จะถูกลอกเลียนแบบไปตัดเรียบร้อยในห้องเสื้อหลายๆที่แล้ว หรือแม้แต่มือถือยี่ห้อดังๆแค่เพียงตัว mock up หลุดออกมาหลังจากนั้นไม่นานยี่ห้ออื่นๆก็สามารถทำเลียนแบบได้ มีเพียงสินค้าในโลกนี้ไม่กี่อย่างที่คนไม่สามารถก็อปปี้หรือหาสินค้าทดแทนได้ และดีขึ้นมาอีกหน่อยอาจจะเป็นสินค้าที่มีแบรนด์ที่แข็งแกร่งมากแต่ตัวอย่างหลายอย่างก็บอกแล้วว่าไม่เสมอไป ไม่ว่าจะเป็น pepsi หรือ pizza hut ที่เป็นแบรนด์ระดับโลกนั้นก็เคยเจอเหตุการณ์ที่แบรนด์ไม่ช่วยอะไรมาแล้ว
Price หรือราคา ของสินค้าและบริการ ถึงแม้ว่าโครงสร้างต้นทุนและการผลิตจะต่างกัน แต่การตั้งราคาสามารถตั้งเหมือนกันได้ง่ายมาก หรือแม้แต่ตัดราคาให้ราคาถูกกว่ากันได้ อย่างเดียวสำหรับราคาถ้าคุณจะกำความได้เปรียบคือ คุณสามารถมีวิธีที่จะผลิตหรือบริหารให้ต้นทุนต่ำมากๆ ต่ำจนขนาดว่าคู่แข่งคุณตั้งราคาตามคุณเมื่อไร จะขาดทุนทันทีหากคุณทำแบบนี้ได้คุณจะกำความได้เปรียบในการแข่งขันนี้มาทันที แต่ถ้าไม่มี ราคาจะเป็นสิ่งที่เลียนแบบกันง่ายมาก และเดี๋ยวนี้มีผู้ประกอบการมากมายไม่คิดมากเรื่องนี้ เอาราคาคู่แข่งเป็นหลัก ให้ใกล้เคียงกันหรือถูกกว่านิดหน่อย แล้วไปบริหารหลังบ้านกันเอง
Promotion หรือการโฆษณา/การทำโปรโมชั่น ตัวโฆษณาอาจจะทำใกล้เคียงได้และหากตลาดทำโฆษณาใกล้เคียงแบบเดียวกันเยอะๆมันจะกลายเป็นโฆษณาที่ไม่สามารถแยกความแตกต่างได้ เช่น แชมพู หรือว่าสินค้าใช้ภายในบ้านต่างๆ ต้องบอกว่าใกล้เคียงกัน คนที่งบเยอะๆกว่าอาจจะสร้างความแตกต่างและจดจำได้มากขึ้นสำหรับแบรนด์ แต่สำหรับโปรโมชั่นแล้วการเลียนแบบและสร้างความแตกต่างกันทำได้ยากมาก ชาเขียวสองยี่ห้อเคยแจกทองเหมือนกัน แจกไอโฟนเหมือนกัน ไปเที่ยวญี่ปุ่นเหมือนกัน แจกรถ (ต่าง segment) แต่ก็แจกรถแบบเดียวกันอยู่ดี สิ่งเหล่านี้ไม่ได้สร้างความได้เปรียบเท่าไรเลย
Place หรือช่องการจำหน่าย ผมให้คะแนนตรงนี้มากๆคุณจะเลียนแบบช่องทางจำหน่ายใครไม่ได้ อันนี้มันเป็นความสามารถส่วนตัวจริงๆ สมมติว่า7-11 มีพื้นที่ให้ สองยี่ห้อสำหรับ น้ำปลา คุณเป็นหนึ่งในสอง และยอดขายคุณทำได้ดีมากๆใน7-11 ต่อให้คนอื่นอยากเข้าก็ทำยาก คุณไม่สามารถอยู่ๆเอาของคู่แข่งคุณออกจาก shelf ได้คุณไม่สามารถควบคุมได้ คุณเป็นผู้ถูกเลือกเท่านั้นในเกมนี้ นอกจากนี้หากคุณมีร้านเอง และทำเลร้านคุณดีมากๆ คู่แข่งคุณอาจจะมาเปิดแข่งใกล้ๆคุณ แต่ในหลายกรณีก็ไม่ได้ง่ายขนาดนั้น เพราะว่าบางทีที่ที่คุณเปิดร้านนั้นเป็นที่ของคุณเอง คุณไม่ต้องเช่าใครและเมื่อไม่ต้องเช่าก็ไม่มีค่าใช้จ่ายและเมื่อไม่มีค่าใช้จ่ายการตั้งราคาก็ทำได้ง่ายกว่าคนที่มีค่าเช่า หรือแม้แต่ช่องทางขายอื่นๆเช่นออนไลน์ การทำเพจบน fb หรือการทำอะไรก็แล้วแต่ คู่แข่งคุณอาจะเปิดเพจแข่งกับคุณได้แต่เค้าไม่สามารถ copy กลยุทธ์ทั้งหมดไปได้หรือแม้แต่จะรู้กลยุทธ์ว่าคุณทำอะไรบ้างอาจจะยังยากด้วยซ้ำ ดังนั้นผมถึงให้คะแนนตรงนี้มากที่สุดและหากคุณมีกลยุทธ์ที่ดีในการยึดพื้นที่ช่องทางจำหน่าย ผมมั่นใจว่าคุณจะสามรถสร้างความได้เปรียบในการแข่งขันผ่านช่องทางจำหน่ายได้ดีที่สุด (นั่นเป็นเหตุว่าทำไมmodern trade จึงเติบโตแบบก้าวกระโดดในไทยและมีพลังมหาศาลในการทำธุรกิจ)
สุดท้ายนี้อย่างที่บอกไปนี่คือไอเดียของผมเท่านั้นจากประสบการณ์ที่เจอ จากงานที่ทำ จากธุรกิจที่ผมทำ ผมเชื่อว่าหากเรายึดช่องทางที่ดีได้ เราจะได้ความได้เปรียบในการแข่งขันมาอยู่ในมือเราจริงๆ ขอให้โชคดีในการแข่งขันครับ ใครคิดต่างยังไงเชิญคอมเม้นท์ได้นะครับ
YES Club (Young Entrepreneur Society)
#กลยุทธ์การตลาด #ความได้เปรียบการแข่งัน